Wan Bon: Een Boom van Nationale Eenheid in Suriname

De Diepzinnige Stem van Dobru

In het mozaïek van Surinaamse literatuur schittert het werk van Robin Ravales – beter bekend als Dobru – als een helder baken van culturele identiteit en nationale trots. Geboren op 19 maart 1935 en van ons heengegaan op 18 november 1983, was Dobru niet alleen een begaafd dichter en schrijver, maar ook een geëngageerd politicus wiens stem de ziel van Suriname vertegenwoordigde.

Zijn literaire nalatenschap bestaat uit krachtige teksten die de essentie van het Surinamer-zijn vangen, teksten die vertellen over de rijke diversiteit en de gezamenlijke identiteit van een volk dat eenheid vindt in verscheidenheid. Zijn poëzie spreekt niet alleen tot het hart, maar vormt ook een brug tussen de verschillende culturen die samen het kleurrijke tapijt van Suriname weven.

Wan Bon: Symbool van Nationale Eenheid

Een van Dobru’s meest iconische werken is zonder twijfel “Wan Bon” (Een Boom). Dit gedicht is uitgegroeid tot een nationaal symbool van eenheid en kracht:

Wan Bon
Wan bon
di fu tron wan bigi bon
e mu abi fan faya futu
ala sei krin
dan a e gro
dan a e kon moro hei
dan a e kon moro tranga
dan a e kon wan bigi bon
fu Sranan

In het Nederlands vertaald:

Een Boom
Een boom
om een grote boom te worden
moet stevige wortels hebben
rondom schoon
dan groeit hij
dan wordt hij hoger
dan wordt hij sterker
dan wordt hij een grote boom
van Suriname

In deze eenvoudige maar krachtige metafoor verbeeldt Dobru Suriname als een boom die kan uitgroeien tot een majestueuze aanwezigheid, maar alleen als de wortels sterk zijn en de omgeving zuiver. Die wortels symboliseren de diverse culturele en etnische achtergronden die samen de stevige basis vormen waarop de Surinaamse identiteit is gebouwd.

De Verbinding met Onze Natuurlijke Rijkdom

De metafoor van de boom is bijzonder toepasselijk voor Suriname, een land gezegend met weelderige regenwouden en imposante bomen. De Kakantri boom, een van de meest indrukwekkende natuurwonderen in het Surinaamse landschap, herinnert ons aan Dobru’s metafoor – majestueus, sterk en diep geworteld in de Surinaamse bodem.

Deze machtige bomen, zoals men ze ook kan bewonderen bij Arapahu in het diepe binnenland, doen niet onder voor andere wereldberoemde woudreuzen.

Ze doen denken aan onze persoonlijke ervaringen met de “General Sherman”, een van de hoogste en dikste Sequoia mammoetbomen in het Sequoia National Park in Californië, the Golden State.

Waar wij het bijzondere genoegen hadden te mogen wonen als global nomads, of te wel very privileged expats, tijdens mijn most interesting and vibrant petroleum new ventures gerelateerde werkzaamheden bij Occidental Oil.

Een Brug tussen Werelden

De verbinding tussen het tropische regenwoud van Suriname en de majestueuze wouden van Californië vormt een persoonlijke brug tussen twee werelden die, ondanks hun verschillen, beide gekenmerkt worden door natuurlijke schoonheid en inspirerende grootsheid.

De kustroute van San Diego naar San Francisco – Highway Number 1 – met zijn adembenemende panorama’s doet in veel opzichten denken aan de ongerepte natuurpracht van Suriname.

Beiden vertegenwoordigen ze “The Grand Way of Living” – een leven in harmonie met en bewondering voor de natuurlijke wereld die ons omringt.

Switi Sranan: Onze Gekoesterde Erfenis

Dobru’s werk herinnert ons eraan dat Suriname, ondanks zijn bescheiden omvang, een rijk cultureel erfgoed bezit dat bewaard en gekoesterd moet worden.

Zijn poëzie nodigt ons uit om te reflecteren op wie we zijn als volk en hoe onze verschillende culturele identiteiten samensmelten tot één sterke Surinaamse identiteit – net zoals verschillende takken samen één boom vormen.

In de woorden van een ander belangrijk Surinaams dichter, Trefossa (pseudoniem van Henri Frans de Ziel):

“Mi kondre, switi kondre, na mi mama-kondre” (Mijn land, zoet land, is mijn moederland).

Deze woorden weerspiegelen de diepe liefde en verbondenheid die vele Surinamers voelen voor hun “Switi Sranan” – hun zoete Suriname.

Tan bun nanga lobi fu Sranan

Zo lang er dichters als Dobru en Trefossa zijn die onze collectieve ziel verwoorden, en zolang er mensen zijn die hun woorden koesteren en doorgeven, zal de grote boom van Suriname blijven groeien, steeds hoger en steeds sterker, geworteld in een rijke culturele bodem en reikend naar een toekomst vol belofte.

“ Gado blesi wi switi kondre Sranan.
God zegene ons zoete land Suriname “.

Dit schrijven draag in op aan mijn grootouders, ouders, familieleden, vrienden.

En alla Srananmang’s, allamala and anyone, anywhere, wowwww.

In en van Switi Sranan.

Tan bun allamala.

P.S.

Hopelijk wordt Switi Sranan net zo groot, mooi, divers, trots, verbindend, resilient, sterk, gezond en groen als de Kakantrie reus.

Met de petroleum-triggered-carried-catapulted-resilient-brilliant-future.

Bun furu oli nanga gas sreef srefi, mi boi, na mi datti e taigi joe.

Mi ne lei…

Wishing you all a Kankantri Future.